Drog­redenen

Een drogreden is een vals argument. Hier beschrijven wij er enkele.

Een formele logica kent stricte afleidingsregels, die hier niet gegeven worden. Het gebruik van onjuiste regels leidt tot formele drogredenen.

Het geloven in een stelling die tot een tegenspraak leidt is nog geen drogreden, maar het aanvaarden van zo'n tegenspraak (bijvoorbeeld een restrictieparadox) wel.

De ondeugdelijkheid van een bewijs is nog geen tegenbewijs. Het feit dat mijn redenering niet klopt wil niet zeggen dat mijn conclusie onjuist is.

De drogreden der afleiding
Deze bestaat in het overgaan op een ander onderwerp of een andere modus, en kent vele vormen. Belachelijk maken, een (wellicht reële) fout elders aangrijpen („Het is ‚ad nauseam’, sufferd, niet ‚ad nauseum’! Dat bewijst maar dat je niet weet waar je het over hebt”), fysiek geweld gebruiken, wijdlopig over andere zaken worden — noem maar op.
De drogreden der depersonalisatie
Dit is het suggereren van objectiviteit door de verwijzing naar het subject weg te laten: „Er is veel lijden dat geen groter goed schijnt te dienen” in plaats van „Ik zie geen groter goed voor veel lijden”. Ook de drogreden van het persoonlijk geloof of de drogreden van het persoonlijk ongeloof worden vaak verstopt onder depersonalisatie.
De drogreden der maatstafkeuze
Dit betreft het gebruiken van een andere maatstaf dan waarheid. Veel zaken verdragen verschillende maatstaven — zo kan een beweging efficiënt, sierlijk, energiezuinig, en zo voort zijn — maar de enige terechte maatstaf voor de juistheid van een argument of opinie is juistheid. Een bewering „onvaderlandslievend”, „sexistisch”, „vorige-eeuws”, of wat dan ook noemen is irrelevant in een redenering. In een discussie kan een andere maatstaf (bijvoorbeeld relevantie) wel terecht zijn.
De drogreden der toerekening
Deze bestaat in het beschouwen van elementen die de ander niet bedoelt als behorend tot een verzameling. Wie de verklarende kracht van de wetenschap wil aanvallen mag niet zomaar astrologie, of aardstraalkunde, als tegenvoorbeelden gebruiken.
Vreemde mensen heb je overal, en in een Christelijke omgeving zullen die vreemde mensen cultureel Christenen zijn, en hun denken en doen binnen het Christelijk geloof plaatsen. Al die vreemdheid het Christendom aanrekenen is onterecht. (Haatzaaiers, onlogisch denkenden, ‥)
De drogreden der investeringWe hebben de neiging te blijven bij datgene waarin we geïnvesteerd hebben. Dit kan een minimale investering zijn: bij de priming fallacy niet meer dan het gehoord hebben (leeftijd Ghandi), maar ook een grotere, zoals wanneer we de trein nemen omdat we het kaartje al hebben, ook al wordt ons een comfortabeler autorit aangeboden. Als we een positie verdedigd hebben wordt het heel moeilijk die op te geven. Ook verlies­aversie hoort in deze klasse van drogredenen thuis.

((Te doen:))

Edsel syndrome, sunk cost fallacy — blijven bij waar je in geïnvesteerd hebt.