Meta­begrippen

Onder de begrippen die nodig zijn vallen ook begrippen als „begrip” („notie”, „concept”) zelf. Die en dergelijke begrippen worden hier op deelpagina's behandeld.

Zie ook voor- en nakennis (kennis a priori en a posteriori).

((Toevoegen.))

Een teken is iets dat verwijst naar iets anders: de bliksem is een teken voor de komende donder. Dieren kennen tekens — daar is de Pavlov­reflex op gebaseerd. Een symbool is iets dat verwijst naar een abstract begrip: het woord „schoen” verwijst, niet naar een specifieke schoen, maar naar een begrip dat van toepassing is op alle mogelijke schoenen.

Een eigennaam is een tussenvorm die zowel als teken als als symbool kan dienen. Ik kan het woord „juf” zowel gebruiken om haar aan te spreken, of haar aanwezigheid te melden, als om abstract naar haar te verwijzen. In het eerste geval wijst het op haar aanwezigheid; in het tweede kan het gebruikt worden om dingen te zeggen die ik juist in haar aanwezigheid nooit zou willen zeggen: roddelen.

Dieren kennen voor zo ver wij weten geen symbolen. Een eigennaam kan slechts de tekenfunctie hebben — een hond zal zoekend op kijken als ik de naam van zijn baasje noem.

Abstracte begrippen behandelen. Liefde is tijdloos, maar iedere exemplificatie van liefde is tijdelijk. Liefde als abstract begrip, zou ook bestaan als er geen levende wezens waren. Zowel het begrip als de exemplificatie is een abstractum. Ook bij het concretum moeten we het concreet begrip onderscheiden van de exemplificatie: er is deze specifieke hamer, maar ook het begrip hamer, dat wellicht door iemand gedacht werd voordat de eerste hamer gemaakt werd. (Ook het tijdloze begrip en de tijdgebonden gedachte dienen onderscheiden te worden.)

Tertiair, primair en secundair denken behandelen. Niet „denken”, maar iets dat „in de wereld staan” betekent. Primair vinden we wilsvrijheid, tensed time, een open toekomst, bewustzijn, en meer; tertiair vinden we untensed time, determinisme, materialisme, en zo voort. Secundair vinden we zedeleer, verantwoordelijkheid, liefde, en dergelijke.