Wijsgerige aspecten

((Deze pagina's vergen nog heel wat herschrijven.))

De chaostheorie, het belangrijkste onderdeel van de dekpuntstheorie is nog heel jong, en nog lang niet alle wijsgerige consequenties zijn duidelijk. In ieder geval is gebleken dat complexiteit en rijkdom niet samen hoeven te hangen: zeer eenvoudige formules leveren oneindig rijke situaties op, en anderzijds gedragen uiterst complexe systemen zich niet wezenlijk anders dan simpele niet-lineaire modellen daarvan.

Minieme veranderingen in de parameters kunnen tot compleet ander gedrag leiden. Dit heeft consequenties voor de evolutietheorie, want die gaat uit van gradualiteitꜛ: een kleine verandering in genetische opmaak (genotype) betekent een kleine verandering in het resulterende wezen (fenotype). Zonder die gradualiteit verdwijnt het zelfoptimaliserende gedrag van een evolutieproces. Sterker nog blijkt dit ecologisch: veel milieus lopen cyclisch door een reeks toestanden heen, of gedragen zich zelfs chaotisch. Het begrip „aangepast zijn” krijgt daardoor een geheel andere lading. ((Attractoren, zoals heldere/troebele meren; behoud van genetische variatie door frequente toestandsveranderingen; milieuveranderingen door soortsveranderingen.))

Tegenwerping (Wilsvrijheid strijdt met determinismeꜛ):

Als de wereld deterministisch is hebben wij geen wilsvrijheid.

Antwoord:

In een immanente wereld is dat juist, maar in een wereld met een transcendente God niet, en wel om dezelfde redenen waarom gebedsverhoring mogelijk is: diens buiten-de-limiet-staan, en diens vrijheid qua wereldkeuze. God kan immers onze wil als gebed beschouwen en verhoren — dat zou verklaren waardoor mijn arm beweegt als ik dat wil.