Wilsonvrijheidꜛ
De mogelijkheid dat er geen vrije wil bestaat, bijvoorbeeld doordat alles deterministisch is. Dit leidt tot de vraag wat dan de grond van dat determinisme is.
Het libertair nihilismeꜛ is de positie dat wilsvrijheidꜛ niet bestaat. Ons uiteindelijk lot ligt vast.
De meeste vormen van naturalisme impliceren een zwakke vorm van libertair nihilisme: op de lange termijn zijn we allemaal dood, uiteindelijk zal het heelal ineenstorten en alle informatie verloren gaan, en zo voort.
((Hier ook de theorieën behandelen die wilsvrijheid en determinisme pogen te verzoenen.))
((Het ontkennen van wilsvrijheid leidt tot een restrictieparadox omdat dat ook de betrouwbaarheid van ons denken ontkent. Moeten Freudianisme, Behaviourisme, epifenomenalisme e.d. hierheen?))
- Tegenwerping (Determinisme borgt redeꜛ):
- Juist zonder determinisme zou ons denken onbetrouwbaar zijn. Logica volgt vaste regels, en denkfouten ontstaan juist daar waar we die regels niet „mechanisch” toepassen. Als de conclusie van een argument niet noodzakelijk uit de premissen volgt, maar van onze wil afhangt, is ze onbetrouwbaar.
- Antwoord:
- Inderdaad is een conclusie die van willekeurꜛ afhangt onbetrouwbaar. ((Nog te doen.))
- Tegenwerping (Toeval fnuikt wilsvrijheidꜛ):
- Alles wat wij doen is hetzij gedetermineerd, hetzij onvoorspelbaar. In beide gevallen hebben wij geen vrije wil.
- Antwoord:
- Onvoorspelbaarheid is geen ontisch maar een epistemisch begrip: het zegt dat wij de toereikende grond niet (willen) kennen en dus de juiste waarde niet kunnen (of willen) vaststellen. Het weer kan deterministisch zijn, maar wordt kansrekentechnisch benaderd omdat wij de invoeren van dat systeem niet met voldoende (dat is: oneindige) precisie kennen. We benaderen een complex systeem met kansrekening als precies doorrekenen te veel werk is.
- Agentuurꜛ is van buiten af niet te kennen, en wordt dus terecht als onvoorspelbaar beschreven. Het is onterecht daaruit te concluderen dat het gedrag toevalligꜛ is. Agentuur is per definitie niet toevallig, maar willekeurig, en dat is iets volkomen anders.