Één vrije wil

De mogelijkheid dat er één vrije wil is die aan de basis van de werkelijkheid ligt. Deze wil wil de wereld zoals zij is, en is daarmee de verklaring van zowel materie (en het daarbinnen bestaande determinisme) als de immanente geesten (die geen eigen vrije wil hebben, maar slechts denken en willen wat die vrije wil wil dat ze denken en willen).

Daarmee is die ene vrije wil volledig verantwoordelijk voor alles wat er in de wereld geschiedt, en draagt geen van die andere willen enige verantwoordelijkheid.

Deze mogelijkheid is compatibel met het solipsisme en het transcendentisme.

Een transcendente geest die ons de overtuiging geeft dat wij een vrije wil bezitten terwijl dat niet zo is is een onbetrouwbare geest, en daarmee is een wereldbeeld met zo'n geest onhoudbaar.

((Te doen.))

Dit is onvoldoende als antwoord — mogelijk zouden wij de waarheid door onderzoek kunnen ontdekken, of zijn wij zelf verantwoordelijk voor onze onkunde. Er zijn ook veel mensen die verkeerde metafysische denkbeelden aanhangen, zonder dat dat meteen op een onbetrouwbare transcendente geest wijst (zelfs niet op een onbetrouwbare geest ergens (een duivel), tenzij we de mogelijkheid openhouden zelf die duivel te zijn).

Zo gesteld is er enige verwantschap met de mononoëthismekewstie, de vraag of het mogelijk is dat er meer geesten in een wereld bestaan, maar maar het ene begrip leidt niet tot het andere.

• Tenzij geesten noodzakelijk een vrije wil hebben, èn meer dan één vrije wil in een wereld onmogelijk is kan mononoëthisme niet afgeleid worden. En in dat geval zouden geesten in dromen ook onmogelijk zijn, daar zowel de transcendente geest als die gedroomde geest hun wil in die wereld zouden kunnen laten gelden.
• Als een wereld noodzakelijkerwijze maar één geest kan bevatten kunnen nog steeds deze immanente geest en alle transcendente geesten een vrije wil hebben over deze wereld. Voor die conclusie zou nodig zijn dat een transcendente geest volledige zeggenschap over de gedroomde wereld heeft — maar dan is het mononoëtisme niet meer nodig om tot de conclusie te komen.