Ervaring

Een sterk argument voor het bestaan van God, en voor Zijn aard, is de ervaring — bij voorkeur de eigen ervaring, maar ook die van anderen.

Martin Buberꜛ

Grootse Godsbeelden door de mens gemaakt zijn niet geboren uit verbeelding, maar uit ware ontmoetingen met Goddelijke macht en glorie.

Fjodor Michailovitsj Dostojevskiꜛ

Wanneer ik met een geloofsloze over het geloof praat, dan heeft hij het over iets anders.

David Elton Truebloodꜛ

De religieuze overtuigingen van de onreligieuzen hebben niet meer waarde dan de wetenschappelijke overtuigingen van de onwetenschappelijken.

Alfred North Whiteheadꜛ

Ware religie is het waarnemen van een glimp van de diepere werkelijkheid achter de dagelijkse, en de vanzelfsprekende reactie daarop: verering. Dit waarnemen is meestal vaag en onduidelijk, en wordt geïnterpreteerd in begrippen uit het dagelijkse leven. In de loop der tijden kan zo een langzamerhand steeds zuiverder en duidelijker beeld opdoemen, met regelmatige terugval waar mensen hun visioen voor de uiteindelijke en totale waarheid houden.

(Waar? In Science and the modern Worldꜛ staat dezelfde gedachte, maar veel uitvoeriger verwoord.)

Deze ervaring komt in twee vormen: het ervaren van een gemis (romantiekꜛ), en het ervaren dat God dit gemis vult. En dit gemis kan weer gevoeld worden als een angstwekkende leegte (zeker als het het eigen gemis betreft: Søren Aabye Kierkegaardꜛ), of juist als een glimp van het gemiste.

Verwant is het argument uit verlangenꜛ: ik heb verlangens die overeenkomen met mogelijke vervullingen. Mijn dorst is een teken dat er zoiets als water bestaat. Mijn verlangen naar God (hetzij expliciet, hetzij in de vorm van oneindige goedheid, trouw, liefde, ‥) is daarom evenzeer een aanwijzing dat God bestaat.

((Te doen.))

Één vorm waarin God tot ons heeft gesproken is in de voorkennis: Hij heeft ons zekerheden in het hart gelegd zonder welke we als stomme dieren zouden zijn. Van ons vertrouwen in de rede tot ons besef van ethiek en zinvolheid — uit onszelf zouden we daar zelfs geen vaag beself van kunnen hebben.