Machtꜛ

Macht dient zo laag mogelijk in de hiërarchie te komen, om verschillende redenen.

Vrijheidꜛ: Laag gealloceerde macht leidt tot variatie en vrijheid. Mijn stem doet er op straatniveau wezenlijk toe, maar op landelijk niveau al nauwelijks meer — en mocht ik het werkelijk niet eens zijn met de beslissing van mijn straat, dan kan ik om de hoek gaan wonen, of zelfs met enige gelijkgezinden een „eigen” straatje bouwen of opkopen en daarin leven naar mijn wil of behoefte.
Veiligheidꜛ: Macht is gevaarlijk, en hoe hoger in de hiërarchie macht terecht komt, des te groter is die macht en dat gevaar. Wie op wijkniveau de macht heeft over, zeg, een politieëenheid, heeft minder macht dat wie op landelijk niveau de politie aanstuurt. En wie op wijkniveau misbruik maakt van zijn macht kan vanuit andere wijken gecorrigeerd worden, maar wie een landelijke of Europese politiemacht misbruikt is zeer moeilijk te stoppen.
Rechtvaardigheid: Zie hiervoor de pagina over recht.
Menselijkheidꜛ: Hoe groter het machtsgebied, des te mechanischer wordt er geredeneerd. Een generaal die zijn leven op het spel zal zetten om zijn buurmeisje uit een brandend huis te redden kan met groot gemak een aantal dorpen opofferen aan een tactisch doel. Hogere bestuurders nemen gemakkelijk beslissingen over groepen voor hen anonieme mensen die op individueel niveau onmenselijk zijn.
Efficiëntieꜛ: Lokale verschillen in de situatie vergen lokale verschillen in besturing, of maken op zijn minst uniform bestuur inefficiënt. In sommige milieus werkt een straffe hiërarchie, in andere een overlegmodel, en lokale macht kan gemakkelijk de beste vorm kiezen, en van vorm wisselen zonder bureaucratische overhead. Ook is rapportage naar boven, met alle kosten en stroperigheid van dien, onnodig. Tenslotte kunnen op een laag niveau zaken vaak informeel geregeld worden, hetgeen niet enkel goedkoper is, maar ook tot meer tevredenheid van de betrokkenen leidt.

Hogere overheden hebben de neiging zich macht toe te eigenen. Ooit sloten de Nederlanden zich aaneen, en nu wordt gesproken over het opheffen van de provincies. Het leegzuigen van de macht der landen van de Europese Unie is begonnen. Een behoorlijk bestuurlijk systeem beschermt lagere machten tegen hogere, en werkt actief decentralisatie en subsidiariteit in de hand.
Hogere overheden moeten zich in principe niet indringen in de machtskring van lagere, ook niet in de gezinssfeer. Bemoeien mag alleen als er in die lagere overheden iets misgaat volgens algemeen erkende ethische principes (er worden mensenrechten), èn de betrokkenen niet in staat zijn zich te onttrekken aan dit machtsmisbruik. Dus vrijwillig masochisme moet toegelaten worden tenzij er sprake is van hersenspoeling.
De beroemde tolerantieꜛ van de Nederlandse Republiek bestond niet doordat allerlei maar toegestaan werdt, maar doordat wat in één gemeente verboden was in een buurgemeente wel aanvaard werd. Iedere gemeente was streng, maar verschillende gemeenten waren op verschillende wijze streng, met tolerantie en vrijheid als resultaat.
Als machtsconcentraties nodig zijn dient dit tijdelijk te zijn. ((Het stuk over de Romeinse dictator hier.)) Ook souvereiniteitsoverdracht behoort tijdelijk of omkeerbaar te zijn, anders is het slavernij. Evenals een mens kan verhuizen om zich te onttrekken aan een hogere macht moet een lagere macht zich kunnen onttrekken.