De taakꜛ van de overheid

((Dit is nog embryonaal.))

Overheid versus individu.

De staatꜛ bestaat ten behoeve van het individuꜛ, niet andersom.
- De staat is dommer dan het individu, dus het individu heeft het primaat.
- De staat is geen organisme, maar een massa, en massa's zijn dommer dan hun samenstellende individuen.
- Individuen mogen hun staat ontbinden als ze die niet meer willen.
Als het primaat bij de staat zou liggen zouden verschillende zaken volgen:
- Ingrijpen, zoals bij genocideꜛ, zou nooit gerechtvaardigd zijn, want dat is het verdedigen van het individu tegen de staat (vergelijk het redden van kankercellen die door het lichaam worden afgemaakt).
- Democratieꜛ zou niet de juiste regeringsvorm zijn; dictatuurꜛ door een groep gespecialiseerde bestuurders (het „brein”) wel.
- Slavernijꜛ zou juist zijn, want het doel van het individu is het dienen van de staat.
Veel mensen zijn bang individu te zijn; ze zijn liever radertje in een mechanisme, cel in een organisme, ook als is dat geheel slecht of dom.
- Vandaar de roep om leiderschap, ook door mensen die in abstracto juist voor vrijheid zijn.
De overheid moet precies dat doen wat niet Pareto-optimaal door de burgers kan worden gedaan.
Vrijheden beperken of privacy opheffen verschuift het primaat naar de staat.

Het versteklevenꜛ: We hoeven niet te kiezen; bij verstek krijgen we wat de overheid voor ons gekozen heeft qua scholing, werk, verzekeringen, voedsel, en zo voort. Wie er toe in staat is kan anders kiezen; wie dat niet is staat zo onder overheidscuratele. Dit principe vangt het bestaan van leerplichtꜛ, ziekenfondsꜛ, pensioenspaarplichtꜛ, voedingsmiddelenkeuringꜛ, vakantiegeldꜛ en talloze andere zaken. De overheid kan curateledelegatie toestaan: ouders kunnen er in het algemeen voor kiezen zelf beslissingen voor hun kinderen te nemen. Ouders met bij voorbeeld een verstandelijke handicap kunnen dat soms niet, zodat de staat de curatele over de kinderen behoudt.; De overheid heeft de plicht de kwaliteit van de verstekbeslissingen te maximaliseren.
Autonomieꜛ: De overheid bevordert autonomie: waar mogelijk worden mensen in staat gesteld (maar nooit verplicht) eigen keuzen te maken. Dit vangt de inhoud van gezondheidszorgꜛ, onderwijsꜛ, en zelfs deels de democratische bestuursstructuur. Het oordeels- en kiesproces dient zo gemakkelijk mogelijk te zijn: informatiebeschikbaarheid, gelijkvormigheid van presentatie zodat vergelijking mogelijk is, en zo voort.; Dit is een verstekkeuze: wie voldoende verantwoordelijk is kan het leven zelf inrichten; wie dat niet is kan door de overheid gedwongen worden voor (als voorbeeld) de eigen gezondheid te zorgen. Het verstekleven richt zich dus op maximaliseren van de autonomie, en voldoende autonomie bevrijdt van de plicht het verstekleven te leiden: leerplicht leidt tot het vermogen zelf te kiezen; gezondheidszorg tot het vermogen zelf geld te verdienen en maakt vele vormen van actief leven mogelijk.
Kwaliteitꜛ: De overheid faciliteert het opstellen van criteria, en producenten kunnen dan vermelden dat hun producten aan die criteria voldoen. In enkele gevallen zullen die criteria moeten worden afgedwongen, zoals de veiligheid van auto's, of de kwaliteit van het onderwijs. ((Bij onderwijskwesties kan vaak een stap terug worden gedaan: onderwijs zowel evolutie als schepping, maar onderwijs ook de wetenschappelijke methode en de onderliggende wijsgerige vragen, zodat de leerlingen zelf kunnen oordelen.))

Andere aspecten: veiligheid en vrijheid geven beide autonomie, dus is een balans nodig, die afhangt van de bestaande autonomie: autonomen meer vrijheid, heteronomen meer veiligheid.

De samenleving maakt dat tegenover vrijheid verantwoordelijkheid staat. Bescherming grondrechten: een recht geeft vrijheid, te balanceren met grondverantwoordelijkheden.

Daar waar particulier initiatief tot goede resultaten leidt dient de overheid zich afzijdig te houden. Dit is speltheorie: de overheid dient dwang uit te oefenen precies daar waar een gevangenendilemmaꜛ ontstaat, of waar de irrationaliteit van mensen tot suboptimaliteit leidt.