genetica

((Dit moet een kort overzicht van de genetica worden.))

Interessant zijn de ongeveer 400 soorten bdelloïde rotiferen, (Bdelloidea) raderdiertjes waarvan alleen vrouwtjes bestaan, en die zich voortplanten door klonering. Volgens de gangbare meetmethoden zouden ze dit al zo'n honderd miljoen jaar doen, en daarbij even effectief evolueren als dieren met sexuele voortplanting. Volgens de heersende evolutietheorieën zou dit echter niet kunnen, want genmenging is nodig om tot de juiste combinaties van veel gunstige en weinig ongunstige mutaties te komen. Duidelijk is dus dat ofwel de theorie, ofwel de meetmethoden, ofwel beiden niet kloppen. (Zie hier.)

Geslachtelijke voortplanting van de raderdiertjes zou ook moeilijk gaan, want in veel gevallen zijn de twee allelen van een gen zeer verschillend, en beide nodig voor overleven. In feite zijn de diertjes eerder haploïed, waarbij de chromosomen paarsgewijs nogal overeenkomen, dan waarachtig diploïed.

Ook het ongeslachtelijke bodem­aaltje Acrobeloides nanus past zich snel aan: in 14 generaties aan een extreme omgeving met een zuurgraad van 4,0 en 750 kilo koper per hectare. In deze omgeving werden even veel aaltjes aangetroffen als in een „normale” locatie; hun aanpassing behelsde onder meer een langzamere cyclus: lagere groeisnelheid en latere voortplanting. Het aantal eitjes was wel weer gelijk. Laboratoriumexperimenten hebben al eerder aangetoond dat aanpassing van klonen bij sommige dieren maar drie generaties vergt.

Ook mossel­kreeftjes en paardenbloemen planten zich (nagenoeg) altijd ongeslachtelijk, of middels zelf­bevruchting, voort.

((Te doen.))

Het DNA in de celkern vormt maar een deeltje van het erfelijkheidsverhaal. Er zijn ook extrachromosomale erfelijkheid (bijvoorbeeld het overgeërfde proteoom) en buitenkernse chromosomale erfelijkheid (bijvoorbeeld het DNA van mitochondriën). Mogelijk zijn die samen zelfs belangrijker dan het kerngenoom.

Ongeveer de helft van het menselijk genoom bestaat uit transposons, stukken DNA die van plaats kunnen veranderen.