De historische bronnenꜛ
Vanwege de historische claim van het Christelijk geloof is de vraag naar de bronnenꜛ, hun betekenis en betrouwbaarheid, van groot belang. We hebben documentenꜛ, geschreven ten eerste door mensen die overtuigd waren van de waarheid van het geloof en die claim, ten tweede door tegenstanders, en mogelijk ten derde door mensen die niet gepredisponeerd waren.
Hier volgen we de indeling naar achtergrond: Heidenen, Joden, Christenen.
Wat nog ontbreekt zijn de inscriptiesꜛ, de ostraca (een ostrakonꜛ is een aardewerken vaas, maar duidt hier een beschreven potscherfꜛ aan), enz. De Nazareth-inscriptie, de Pilatusinscriptieꜛ in het amphitheater in de toendertijdse provinciehoofdstad Caesareaꜛ waarin Pontius Pilatusꜛ een gebouw toewijdt aan Keizer Tiberiusꜛ, ‥
Ook ontbreekt het ruimere archeologische bronnenmateriaalꜛ. Zo heeft in 1968, Vassilios Tzaferisꜛ een slachtoffer van kruisigingꜛ opgegraven: Yohanan Ben Ha'galgolꜛ, die begraven was in een officiële Joodse doodskistꜛ van het „kôchîm” type.
((Te doen.))
Toevoegen: vroege kerkvaders (sommige uit „Evidence”)
Getuigen van het Christendom: vroege kunst en inscripties, zoals in de katacomben.
Het gezamenlijk getuigenis van de 10 niet-Christelijke vroege bronnen (binnen 150 jaar na Jezus' dood):
- Jesus leefde ten tijde van Tiberius Caesar.
- Hij had een broer met de naam Jacobus.
- Hij leidde een deugdzaam leven.
- Hij deed wonderen.
- Hij werd voor de Messias aangezien.
- Hij is onder Pontius Pilatus gekruisigd.
- Hij werd gekruisigd op de vooravond van het Pascha.
- Zijn dood ging vergezeld van duisternis en een aardbeving.
- Zijn discipelen geloofden dat hij uit de dood was opgestaan.
- Zijn discipelen verwierpen de Romeinse goden en vereerden in plaats daarvan Jezus als God.
- Zijn discipelen waren bereid voor hun geloof te sterven.
- Het Christendom verbreidde zich snel tot in Rome.
De bronnen zijn:
- Josephus
- Publius Cornelius Tacitus
- Plinius de Jongere
- Phlegon
- Thallus
- Gaius Suetonius Tranquillas
- Lucianus van Samosata
- Celsus
- Mara Bar-Serapion,
- De Talmoed
Voor keizer Tiberius — de machtigste en belangrijkste man van het gehele rijk — zijn er maar negen niet-Christelijke bronnen in die periode, en tien in het totaal (Lukas is de tiende). Voor Jezus zijn er in die periode in het geheel 43.