Aseïteitꜛ

Iets bestaat „a se” als het niet afhangt van iets anders als grond voor zijn bestaan. Een laatste verklaring van ons bestaan is noodzakelijk a se. Er bestaan verschillende vormen van aseïteit, zoals:

Noodzakelijk bestaan

Het is inherent onmogelijk dat het wezen niet zou bestaan.

Bruutheidꜛ

Bruut bestaan is bestaan dat eenvoudigweg geen grond heeft, geen verklaring kent. Het bestaan van brute feiten strijdt met principe van toereikende grond.

Volkomen vrijheidꜛ

In het limietgeval wordt vrijheid totaal, en valt zelfs het eigen bestaan onder die vrijheid. Wij kennen hooguit de vrijheid ons bestaan te beëindigen, maar voor een volkomen vrij wezen is het eigen bestaan een vrije keuze — het bestaat doordat het daarvoor kiest.

Tegenwerping (Doenlijke zelfschepping mogelijkꜛ):

Dit laat zien dat zelfschepping mogelijk is: misschien heeft het heelal zichzelf in volkomen vrijheid geschapen.

Antwoord:

Eerst even dit: die vrijheid leidt niet tot de mogelijkheid van zelfschepping, want dat begrip leidt tot een restrictieparadox. Het leidt tot de mogelijkheid van bestaan. Maar ook dan blijft de vraag of het heelal niet vanuit die vrijheid eenvoudigweg bestaat.

Het antwoord daarop is dat iets wat uit die grond bestaat enkel prieure eigenschappen zal hebben, hetgeen voor het heelal niet geldt. (Daarnaast zou het leiden tot de conclusie dat het heelal geestelijk is, in zoverre het vrije beslissingen kan nemen, en dat dus het pantheïsme waar zou zijn.)

Wellicht zijn andere vormen van aseïteit mogelijk.

((Te doen.))

Sommige vormen van aseïteit veronderstellen eenvoud. Daarmee is bijvoorbeeld een oneindige regressie niet a se.

Contingentieꜛ vergt geen bruutheid, want ook een principe van variatie (zoals in het veelwereldenmodel der quantenmechanica) of vrije wil kunnen een toereikende grond vormen voor contingentie.

Het verschil tussen bruutheid en vrijheid is dat bruutheid adventief is — van buiten het systeem komt. Een beslissing is weliswaar contingent, maar die contingentie komt niet door adventieꜛ, maar doordat een beslissing vrijdom in vrijheid omzet.