Stof uit geest

Tegenwerping (Geest brengt stof voort):
Stof zou kunnen ontstaan uit geest.
Antwoord:
Dat geest stof kan voortbrengen staat buiten kijf — zolang het gaat om stof op een lager transcendentieniveau: ik kan mij een stoffelijke wereld dromen. Daarmee hebben het solipsisme en het transcendentisme een redelijk antwoord op de vraag naar het bestaan van materie.
Voor het immanentisme ligt de zaak echter anders: de vraag betreft nadrukkelijk niet een lager niveau (we vragen hier niet waar droomwerelden vandaan komen), en een hoger niveau wordt per definitie afgewezen. Daarmee doemt de reducibiliteitsvraag op: zijn zaken als ruimte, massa, lading, snelheid te reduceren tot geestelijke eigenschappen op hetzelfde niveau. Het antwoord lijkt hier: „neen”.
Tegenwerping (Stof enkel een idee):
Tenzij stof enkel als idee binnen onze geest bestaat.
Antwoord:
Dan bestaat er wel een phaneron, maar geen noumenon. ((Te doen.))