Aantoonbaarheidꜛ en weerlegbaarheidꜛ
((Te doen.))
Verifieerbaarheidꜛ en falsificeerbaarheidꜛ. Geen enkele verklarende factor is aantoonbaar juist, want voor alle verschijnselen zijn er willekeurig veel verklarende factoren te bedenken, en latere feiten kunnen zo'n andere factor verkieslijker maken. Goede factoren zijn in principe wel falsificeerbaar: bepaalde uitslagen van bepaalde experimenten zouden die factoren onhoudbaar maken. Als die experimenten dan niet die uitslagen hebben is dat een bevestiging van die factoren.
- Tegenwerping (Falsificeerbaarheid ontbreektꜛ):
- Het grote probleem voor de apologetiek is dat Gods bestaan niet falsificeerbaarꜛ is, en een onfalsificeerbare beweringꜛ is betekenisloos.
- Antwoord:
- Beide beweringen zijn onjuist. Doordat het Christendom historisch is is het in principe wel falsificeerbaar, en daarenboven hebben kennisclaims die enkel verifieerbaar zijn ook betekenis. De bewering „er is nog een andere planeet dan de aarde” is niet falsificeerbaar, want zo'n planeet kan altijd kleiner zijn en/of verder weg staan dan wij zien kunnen. Het waarnemen van Mercuriusꜛ verifieert de bewering echter, en die is daardoor niet enkel niet zinloos, maar zelfs waar.
- Nu levert dit verifiëren detailkennis op die leidt tot een wel falsficeerbare bewering, namelijk „in die en die baan om de zon draait een planeet van die en die grootte”, maar daarmee is de oorspronkelijke bewering nog steeds onfalsificeerbaar. Wel geldt dat een onweerlegbare bewering waarvoor geen aantoonbare redenen bestaan nutteloos is.
- En tenslotte: de bewering „Mijn verlamde moeder houdt van mij” is wellicht voor de positivist verifieerbaar noch falsificeerbaar. Maakt dat die bewering betekenisloos?
- Nu levert dit verifiëren detailkennis op die leidt tot een wel falsficeerbare bewering, namelijk „in die en die baan om de zon draait een planeet van die en die grootte”, maar daarmee is de oorspronkelijke bewering nog steeds onfalsificeerbaar. Wel geldt dat een onweerlegbare bewering waarvoor geen aantoonbare redenen bestaan nutteloos is.
Ergens te doen: Zoals de Britse wijsgeer Roger Scrutonꜛ aantoont komt falsificeerbaarheid voort uit de bereidheid ongelijk te erkennen — een typisch westerse eigenschap, die voortkomt uit de Joofd-Christelijke schuldbelijdenis. De gedachte dat schuldbelijdenis loutert (in plaats van verachtelijk maakt) komt buiten die invloedssfeer feitelijk niet voor. Dit is een belangrijk element in de verklaring waardoor enkel het Westen de wetenschap heeft ontwikkeld.